Jak sprawdzić opłacalność danego przedsięwzięcia gospodarczego? Jak wykazać, na przykład w banku, że dane przedsięwzięcie będzie rentowne i bez obaw spłacimy przyznany kredyt? Ocenie opłacalności przedsięwzięć gospodarczych służy biznes plan. Składa się on z: analizy finansowej, analizy rynku i analizy SWOT.   

Jedną z najistotniejszych funkcji biznes planu jest przedstawienie kosztów i spodziewanych zysków, które uzasadnią celowość ponoszenia nakładów związanych z inwestycją. Właśnie na tym aspekcie skupia się część finansowa biznes planu. Składa się ona z bilansu, rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych oraz obliczeń wskaźników finansowej efektywności realizacji inwestycji. Analiza finansowa nabiera szczególnego znaczenia w momencie ubiegania się o zewnętrzne źródło dofinansowania. Wynika to z faktu, iż zadaniem biznes planu jest między innymi uwiarygodnienie zwrotu otrzymanej pożyczki bądź kredytu. Należy zwrócić uwagę na to, że analiza finansowa zamieszczona w biznes planie ma znaczenie także dla osób zarządzających przedsiębiorstwem.

Istotnym elementem analizy finansowej jest uwzględnienie przeszłej działalności firmy. Takie zestawienie danych pozwala określić w jaki sposób firm osiągnęła obecny stan oraz pozwala zaobserwować pewne trendy i prawidłowości.

W trakcie sporządzania analizy szczególną uwagę należy zwrócić na to, aby wszystkie dane finansowe były wiarygodne i możliwe do weryfikacji. Prognozy należy prowadzić w sposób jasny i zrozumiały. Założenia powinny zostać szczegółowo opisane. Jest to ważne z punktu widzenia zarówno osób zarządzających firmą jak i potencjalnego inwestora.  Tak sporządzone prognozy będą wskazówką dla osób kierujących działalnością jak powinny prowadzić polityką finansową oraz na co zwracać szczególną uwagę. Z drugiej strony potencjalni inwestorzy będą w stanie ocenić jakie czynniki mogą wpływać na powodzenie realizacji inwestycji oraz monitorować sytuację w poszczególnych segmentach działalności.

W przypadku tworzenia biznes planu opisującego rozwój działalności przedsiębiorstwa poprzez np. uruchomienie nowej usługi ujawnia się dodatkowa funkcja tego dokumentu. W takim przypadku biznes plan staje się narzędziem ukazującym jak przedsiębiorstwo będzie funkcjonowało w wyniku rozszerzenia działalności i jak wpłynie ona na osiągane wyniki. Dodatkowo istnieje możliwości porównania sytuacji firmy w wariancie realizacji inwestycji, jak i w przypadku zaniechania działań rozwojowych.

Jak widać analiza finansowa zamieszczona w biznes planie spełnia wiele funkcji. Począwszy od tego, że udowadnia, że inwestycja jest możliwa do realizacji, poprzez umożliwienie planowania oraz późniejszego monitorowania wydatków związanych z inwestycją oraz osiąganych przychodów, do oceny jej efektywności z punktu widzenia przedsiębiorstwa a także potencjalnego inwestora.